Fundamentele oplossing: fileleed, verminder de reisbehoefte
Verminderen van de vraag naar wegverkeer
Onderstaande oplossingen moeten ervoor zorgen dat er minder behoefte is
om massaal te gaan reizen in de spits. Het gaat hierbij met name over het
beperken van woon-werk verkeer door kleinere woon-werk afstanden te
stimuleren.
- Een meer gevarieerd en groter woningaanbod moet ervoor zorgen dat
mensen sneller een huis van hun gading kunnen vinden. De overheid heeft de
neiging de volledige woningbouw volledig te plannen wat op enkele punten niet
aansluit bij de behoeftes, (=stokpaardje van de NVM).
- Zorg voor een goedkopere overdracht van onroerend goed. Het sleutelen
aan overdrachtsbelasting (minstens halveren) is veel effectiever dan de
monopolypositie van de NVM of de notarissen te doorbreken. Elke verhuizing
kost de eigenaar ca. 15% van de aankoopwaarde, omgerekend is dat ongeveer
een netto jaarsalaris. Dat is veel te veel bij de huidige arbeidsmobiliteit
om vlot in de buurt van je werkgever te gaan wonen. Daarbij komt dat de
waarde van de huizen afgelopen jaren is ruim verdubbeld en daarmee de
inkomsten uit de overdrachtsbelasting ook. Vreemd omdat alle WOZ gebonden
belastingen wel verlaagd zijn om de belastingdruk constant te houden. Dat
zou bij de overdrachtsbelasting ook zo moeten zijn.
- Maak de regels meer geschikt voor kleine ondernemingen. Minder
uitgebreide, genuanceerde en gecompliceerde wetgeving zijn makkelijker voor
zowel klein als groot. Overigens waarom zijn grote bedrijven zo enorm in het
voordeel ten opzichte van kleine bedrijven? Moet daar niet meer aandacht aan
besteed worden?
De wetgever is voortdurend bezig de wet verder te nuanceren. Deze verfijningen
leiden ertoe dat steeds meer mensen nodig zijn om een bedrijf conform de
wettelijke regels te besturen. Juist grote bedrijven kunnen de daarvoor benodigde
kennis bij interne specialisten onder brengen. Op die manier bereiken ze
behoorlijke schaalvoordelen ten opzichte van kleinere ondernemingen die de
kennis haast onmogelijk zelf eigen kunnen maken. Flinke kosten moeten worden
gemaakt om deze in te kopen. Daarbij komt nog dat de ingewikkelde en gecompliceerd
opgestelde wetgeving meer vrijheden geeft aan een "ruime" interpretatie. Goede
en meestal ook dure advocaten zien veel mogelijkheden om de wet zodanig te
interpreteren dat er meer toegestaan wordt dan oorspronkelijk de bedoeling
kon zijn. Los van het feit dat rechtzaken zo tergend langzaam worden behandeld,
dat een kleine concurrent dat onmogelijk kan overleven tegenover een groot
bedrijf. Voorbeelden genoeg waarin de "politieke wil" strand in de ruime
juridische interpretatie mogelijkheden van de wet.
Kleine bedrijven kunnen veel makkelijker werkgelegenheid bieden in de
buurt van de woongebieden. Grote bedrijven kiezen ervoor grote kantoren aan
de rand van de stad te bouwen zoals nu zichtbaar wordt aan de Zuid-as van
Amsterdam en Utrecht waar druk hoogbouw neergezet wordt. Deze enorme
werkgelegenheidscentra creëren enorme vervoerstromen van kantoormensen
die bijna allemaal tussen 8.00 en 9.00 hun werkdag willen beginnen. Op dit
soort piekbelastingen is geen enkel vervoersysteem te ontwerpen (geen asfalt,
geen OV). Het ruimtelijke ordeningsbeleid dat dergelijke concentraties van
werkgelegenheid toelaat moet beter.
Samengevat: maak eenduidige en overzichtelijke wetgeving die eenvoudig
uitvoerbaar is door groot en klein, zodat gedecentraliseerde organisaties
meer bestaansrecht hebben. Dat maakt het mogelijk dat meer mensen in de
buurt van hun werkgever kunnen wonen.
- Beëindig de onbegrensde reiskosten vergoeding voor mensen die ver
van hun werk wonen. Ondanks allerlei zeer ingewikkelde fiscale regels om
de reiskosten door de werkgever te laten vergoeden is er nog steeds een
gratis optie: de lease auto met 0% bijtelling. De lease auto kent een hele
variatie aan bijtellingmogelijkheden die per 1 januari weer aangescherpt
worden. Ook moet de eigenaar een gedetailleerde kilometer boekhouding
bijhouden. Mogelijk wordt ook het gat van de 0% bijtelling gedicht. Voor
mensen die ver van hun werk wonen (liefst in het buitengebied) is het geen
moeite om een tweede auto voor de deur te zetten. Met deze auto kunnen ze
hun privé-kilometers op eigen kosten maken en zijn door hoge bijtelling
vaker veel goedkoper uit met een eigen tweedehands auto. Het wonen op afstand
van de werkgever is met deze 0%-regel heel prettig.
- Zorg voor fiscale prikkels en stimulering om sneller in de buurt van
de werkgever te gaan wonen. Bijvoorbeeld een flinke verhuissubsidie bij
een halvering van de reisafstand. Voor de fiscale neutraliteit zouden
woon-werkafstanden na 2 jaar niet meer belastingvrij vergoed mogen worden,
ook niet per OV. Door de laatste maatregel heeft het OV een niet oplosbaar
probleem gekregen. Zij moet tijdens de ochtendspits over een buitengewoon
grote hoeveelheid stoelcapaciteit beschikken. Deze stoelcapaciteit kan zij
gedurende het grootste gedeelte van de dag niet meer gebruiken en zal nooit
meer rendabel worden. De stimulering van het OV werkt eerder contraproductief
voor de kwaliteit van het openbaar vervoer, zoals bijv. de NS. Juist de NS
heeft meer problemen dan de busbedrijven omdat het bestellen van een extra
bus eenvoudiger en sneller is dan een trein. Zeker als er extra spoorcapaciteit
nodig is, kan de doorlooptijd makkelijk oplopen tot 20 jaar.