Oorzaken Fileleed

  • toegenomen economie en welvaart = meer vervoersbewegingen
  Toelichting: Dit geldt in de eerste plaats voor goederen transport maar zeker ook voor particulieren die het zich kunnen veroorloven om op een betere plek te gaan wonen verder van hun werk bij gebrek aan betere alternatieven in de buurt.

  • toegenomen arbeidsparticipatie = meer mensen moeten woon-werkafstanden reizen
              Toelichting: Dit spreekt voor zich, hoe meer mensen naar het werk gaan en niet werkeloos thuis zitten, hoe meer mensen elkaar 's morgens in de spits tegenkomen.

  • meer tweeverdieners = meer mensen moeten lange afstanden reizen omdat de werkgevers van de twee samenwonenden doorgaans bij toeval dicht bij elkaar in de buurt zijn gevestigd
  Toelichting: Zeker bij koppels van hoger of speciaal opgeleiden is het niet mogelijk om voor beiden binnen een straal van enkele kilometers gepast werk te vinden.

  • toegenomen arbeidsmobiliteit = mensen wisselen sneller van baan, waardoor men vaak grotere afstanden moet reizen totdat er verhuisd wordt
  Toelichting: Verhuizen is duur, zeker voor mensen met een eigen huis. Men moet met 12 tot 15% "verhuiskosten" rekenen over de aankoopwaarde van het huis. Voor een gemiddeld huis van 300.000,- gulden is dat ca. 40.000 gulden. Het grootste deel van dit bedrag moet netto op tafel gelegd worden en is niet fiscaal verrekenbaar. Het kost weinig moeite om uit te rekenen hoeveel jaren je "gratis" auto kan rijden, in ruil voor het niet dichter bij je werk gaan wonen. Niet zelden is dat langer dan de gemiddelde arbeidsrelatie duurt. Als men naast de lease auto van de baas een tweede auto aanhoudt i.v.m. "0% bijtelling", zal dit behoorlijk goedkoper zijn dan verhuizen.

  • bedrijven worden gemiddeld steeds groter, waardoor meer werkplekken geconcentreerd worden in grote kantoren = grotere woon-werkafstanden omdat deze kantoren met name aan de rand van de stad worden gebouwd ter vervanging van vele geografisch verspreidde kantoren.
  Toelichting: Bedrijven worden gemiddeld steeds groter, om de schaalvoordelen die daarmee samengaan te kunnen gebruiken. De schaalvoordelen zijn groter zijn dan de nadelen van het meer met elkaar te moeten afstemmen (overleg). Schaalvoordelen worden met name geboekt in de administratie en wetgeving. Door de vergaande nuancering en detaillering in de regelgeving gedurende afgelopen decennia, kunnen bedrijven behoorlijke schaalvoordelen te boeken als ze een grotere omvang krijgen. Per bedrijf moet er steeds meer tijd en geld worden geïnvesteerd om aan de laatste (vernieuwde) regels te kunnen voldoen. Voor kleine bedrijven wordt die last steeds ondragelijker met als gevolg dat deze stoppen met hun bestaan. Niet eens zo heel lang geleden kon bijna iedereen op de hoek van de straat vers brood, groente en vlees kopen. Nu is dat het domein van zeer grote supermarktketens omdat zij veel makkelijker dan de kleine bedrijven aan de veelheid van regels kunnen voldoen. Het gevolg is dat gecentraliseerde werkplekken en kantoren steeds verder van de woonhuizen liggen, zodat de mensen verder moeten reizen, dus meer fileleed!

  • steeds meer mensen beschikken over een auto = meer vervoersbewegingen
  Toelichting: Zolang er statistieken worden bijgehouden van het gemiddelde gebruik per auto -meer dan 40 jaar- ligt deze constant tussen de 15 en 16 duizend kilometer per jaar per auto. Elke extra auto heeft een evenredig extra gebruik van de wegen tot gevolg. Tot op heden geeft geen enkele belastingverhoging (BPM, Accijns, BTW), een hogere olieprijs of het kwartje van Kok hier blijvende aantoonbare invloed op gehad. Nog steeds rijdt elke auto (ruim 6 miljoen stuks) gemiddeld 15 tot 16 duizend kilometer per jaar.